Ψείρες(Anoplura: Pediculidae
Ψείρες είναι το κοινό όνομα για τα είδη της υπο τάξης (Anoplura: Pediculidae) , που κατατάσσεται στην τάξη εντόμων Φθειράπτερα.
Η προσβολή από ψείρες λέγεται φθειρίασις (pediculosis). Η ψείρα δεν φτερά, είναι παρασιτικό ζωύφιο, που προσβάλλει τον άνθρωπο.
Η ψείρα δεν πρέπει να συγχέεται με το άκαρι της ψώρας.
Οι ψείρες που προσβάλουν τον άνθρωπο διακρίνονται σε τρία είδη:
- Η ψείρα του τριχωτού της κεφαλής , (Pediculus humanus capitis) που προσβάλλει συνήθως τα παιδιά στα σχολεία και γεννάει τα αυγά της, τις κόνιδες, τα οποία προσκολλάει στις ανθρώπινες τρίχες. Καταπολεμάται με ειδικά φθειροκτόνα και αλοιφές, τα οποία πρέπει να χρησιμοποιούνται με τη δέουσα προσοχή.
- Η ψείρα του ανθρώπινου σώματος, (Pediculus humanus corporis) είναι λίγο μεγαλύτερη της προηγουμένης σε ίδιο σχήμα η οποία και καταπολεμάται με ειδικά γαλακτώματα και σαπούνια και βράσιμο των ρούχων και κλινοσκεπασμάτων.
- Η λεγόμενη ψείρα του εφηβαίου, (Phthirus pubis) η οποία προτιμά τις περιοχές των γεννητικών οργάνων. Αυτές διαφέρουν προς το σχήμα με τις προηγούμενες, είναι μεγαλύτερες σε μέγεθος και στρογγυλές. Καταπολεμούνται ομοίως όπως του τριχωτού.
Πώς μεταδίδεται η ψείρα
Η ψείρα ζει μόνο στον άνθρωπο και μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο. Μεταδίδεται εύκολα και γρήγορα εάν το παιδί χρησιμοποιήσει τη χτένα ή το καπέλο του πάσχοντος ή απλά εάν έρθει σε πολύ στενή επαφή με τον πάσχοντα. Οι ψείρες μπορούν να μεταδώσουν επικίνδυνες ασθένειες, όπως εξανθηματικόν τύφο, υπόστροφον πυρετό, σπανίως τύφο κ.ά.
Κύκλος ζωής
Μετά τη φάση του αβγού, η ψείρα εκκολάπτεται σε 7 με 10 μέρες, και ωριμάζουν σε ενήλικο άτομο σε 9 με 12 μέρες. Η ψείρα είναι παρασιτική και χρειάζεται ξενιστή για να επιβιώσει. Εφόσον βρεθεί χωρίς τροφή ή σε μη οργανικό μέρος, η ενήλικη ψείρα δεν μπορεί να επιβιώσει πάνω από περίπου 24 ώρες, ενώ σε αντίθετη περίπτωση, μπορεί να επιβιώσει 20 με 30 μέρες
Βιολογικά χαρακτηριστικά
Επιμονή στην απομύζηση αίματος. Ευρύτατη γεωγραφική διασπορά. Πολύ σκληρό και ανθεκτικό σώμα.
Απουσία φυσικών εχθρών. Πολλούς ξενιστές. Μακροβιότητα (ζουν μέχρι 14 χρόνια).
Μεγάλη αναπαραγωγική ικανότητα (γεννούν μέχρι 18000 ωά ), ακόμη και με παρθενογένεση.
Μυζούν αίμα σε όλα τα στάδιά τους. Αντέχουν στην έλλειψη τροφής (μέχρι 7 έτη).